سڄي دنيا ۾ ووٽنگ لاءِ جديد ٽيڪنالاجي جو استعمال ٿي رهيو آهي: فرخ حبيب

APP83-211021 ISLAMABAD: October 21- Minister of State for Information and Broadcasting Farrukh Habib being briefed on functions of a new locally made electronic voting machine in detail for next General Election at Pak-China center. APP Photo by Irshad Sheikh

اسلام آباد – 21 – آڪٽوبر (اي پي پي) اطلاعات ۽ نشريات واري مملڪتي وزير فرخ حبيب چيو آهي ته سڄي دنيا ۾ ووٽنگ لاءِ جديد ٽيڪنالاجي جو استعمال ٿي رهيو آهي، ٽيڪنالاجي جي استعمال جو مقصد چونڊ عمل کي شفاف بڻائڻ ۽ انساني عمل دخل کي گهٽ کان گهٽ ڪرڻ آهي، اليڪٽرانڪ ووٽنگ مشين (اي وي ايم) جي استعمال سان ??وٽ رد ٿيڻ جو امڪان به ختم ٿي ويندو. اهڙن خيالن جو اظهار هن پاڪ چائنه فرينڊشپ سينٽر ۾ اليڪٽرانڪ ووٽنگ مشين جي استعمال بابت عملي مظاهري جي مشاهدي جي موقعي تي ڳالهائيندي ڪيو. مملڪتي وزير چيو ته گذريل عام چونڊن دوران 15 لک ووٽ رد ٿيا جنهن جي ڪري ب??لٽ پيپر جي غلط فولڊنگ يا پرزائيڊنگ آفيسرن جي صحيحن جي عدم موجودگي هئي هن چيو ته ان اليڪٽرانڪ ووٽنگ مشين جي استعمال سان ??وٽ رد ٿيڻ جو ڪو به امڪان ??ه رهندو، هن چيو ته اسان ??اڪستان ۾ اي وي ايم متعارف ڪرائڻ چاهيون ٿا ته جيئن چونڊ عمل ۾ ڌانڌلي جي عنصر کي ختم ڪري سگهجي. هن چيو ته هن وقت 20 کان ??ڌيڪ ملڪن ۾ اليڪٽرانڪ ووٽنگ مشينون استعمال ڪري رهيا آهن، هر ملڪ جو پنهنجو ڌار ڌار ماڊل آهي، چيمبر آف ڪامرس اينڊ انڊسٽري اسلام آباد ۽ ڪاروباري برادري جي نمائندن جي سوال جو جواب ڏيندي مملڪتي وزير چيو ته چونڊن ۾ ٽيڪنالاجي جي استعمال سان ??وٽرز جو اعتماد وڌندو، اسان چاهيون ٿا ته عام چونڊن ۾ اي وي ايم جي استعمال کان اڳ واپاري تنظيمن، بار ايسوسيئيشنز، پريس ڪلبز ۽ ٻي فيڊريشنز پنهنجي چونڊن ۾ ان ??وٽنگ مشين کي استعمال ڪن. آزمائشي طو?? تي استعمال سان ??اڻهن جو اعتماد بحال ٿيندو. هن چيو ته ووٽرز ايجوڪيشن ۽ ٽريننگ اليڪشن ڪميشن جي ذميدارين ۾ شامل آهي ته جيئن پڙهيل ۽ اڻ پڙهيل ووٽرز کي ب??لٽ پيپرز جي استعمال سان آگاهي ڏئي سگهجي. هن چيو ته هن وقت ملڪ ۾ 18 ڪروڙ سمون آهن ۽ 2 ڪروڙ کان ??ڌيڪ ماڻهو فور جي ٽيڪنالاجي استعمال ڪندا آهن جنهن سان ??اڻهن ۾ ٽيڪنالاجي جي استعمال بابت پهرين کان آگاهي موجود آهي، هن چيو ته ميرو ٽيڪنالاجي جي ??ها اپ گريٽڊ مشين گهٽ کان گهٽ وقت ۾ ووٽ وجهڻ جي عمل کي مڪمل ڪندي آهي جڏهن ته ان ??شين سان سافٽ ۽ هارڊ ٻنهي طريقن سان ??تيجا حاصل ٿي سگهن ٿا، جنهن سان چونڊ ڌانڌلي جو ڪو به جواز موجود نٿو رهي. ان کان اڳ ميرو مشين جي ٽيڪنيڪي ٽيم طرفان اليڪٽرانڪ ووٽنگ مشين جو عملي مظاهرو پيش ڪيو ويو ۽ مملڪتي وزير ۽ چيمبر آف ڪامرس جي وفد کي مشين جي استعمال جي طريقيڪار ۽ شفافيت جي حوالي سان بريفنگ ڏني وئي. ڪمپني پاران ??ڌايو ويو ته هي اليڪٽرانڪ ووٽنگ مشين بجلي جي تار ۽ انٽرنيٽ ڪنيڪشن جي 14 ڪلاڪ جي لائيو بيٽري تي ڪم ڪندي آهي جڏهن ته هڪ اضافي ب??ٽري سان ان جي ٽائمنگ 28 ڪلاڪ ٿي ويندي آهي، برسات ۽ موسمياتي اثرن ۾ به ??ها مشين فعال رهندي آهي، ووٽنگ جو وقت مڪمل ٿيڻ تي ب??د ڪرڻ کانپوءِ ان کي ٻيهر نٿو کولي سگهجي، صرف 10 سيڪنڊن ۾ بيلٽ پيپرز کي اسڪن ڪرڻ کانپوءِ پرنٽ جي شڪل ۾ ووٽر جي واپس ملندو آهي جيڪو سڀني جي سامهون بيلٽ باڪس ۾ وجهي ووٽ ڪاسٽ ٿي ويندو آهي، هن چيو ته ووٽنگ لاءِ جيڪو بيلٽ پيپر تيار ڪيو ويو آهي ان تي سيڪيورٽي ڪوڊ درج ڪيو ويو آهي جنهن کي ڪنهن ٻي مشين ۾ استعمال نٿو ڪري سگهجي ۽ نه ئي هڪ پولنگ اسٽيشن ۾ استعمال ٿيندڙ مشين کي ان عمل جي دوران ??ي ڪنهن پولنگ اسٽيشن تي استعمال ڪري سگهجي ٿو، ووٽنگ جي عمل ۾ ووٽر جي شناخت کي ب?? ڳجهو رکيو ويو آهي ۽ اليڪشن ڪميشن جي خواهش تي ان ??شين کي مينوئل ۽ پاڻمرادو ٻنهي طريقن سان استعمال جو اختيار موجود آهي، فائونڊر گروپ جي جنرل سيڪريٽري ظفر بختاوري ۽ ٻين واپاري نمائندن ان ??وٽنگ مشين ۾ دلچسپي جو اظهار ڪيو ۽ ان عزم جو اظهار ڪيو ته جمهوري عمل کي شفاف بڻائيندي ان ??وٽنگ مشين کي چيمبر آف ڪامرس اينڊ انڊسٽري پنهنجي ايندڙ اليڪشن ۾ استعمال ڪندي، هن اي وي ايم جي مختلف عملن بابت ڪمپنين جي نمائندن کان سوال به پڇيا.